بازار کاغذ و مقوا در ایران به شدت به واردات وابسته است. بیش از ۸۵ درصد نیاز کشور از خارج تأمین می‌شود و همین موضوع باعث شده کوچک‌ترین تغییر در سیاست‌های ارزی یا تعرفه‌ای، بازار داخلی را با نوسانات شدید روبه‌رو کند.
نوسانات ارزی و اثر مستقیم بر قیمت‌ها
نوسانات نرخ ارز یکی از مهم‌ترین عوامل بی‌ثباتی در بازار کاغذ است. تغییرات لحظه‌ای دلار و یورو باعث افزایش یا کاهش آنی قیمت کاغذ تحریر، مقوا و سایر ملزومات صنعت چاپ می‌شود. این وضعیت، پیش‌بینی‌پذیری را برای فعالان بازار دشوار کرده است.
کاهش موقت قیمت کاغذ تحریر
اخیراً قیمت هر بند کاغذ تحریر ۷۰ گرمی ۱۰۰ در ۷۰ پس از رسیدن به حدود دو میلیون تومان، نزدیک به ۲۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرده است. با این حال کارشناسان معتقدند این کاهش کوتاه‌مدت است و نمی‌تواند نشانه‌ای از ثبات بازار باشد.
وضعیت بازار مقوا
مقوا به ویژه مقوای پشت طوسی نیز درگیر افزایش قیمت بوده است. قیمت‌ها بر اساس گرماژ متفاوت‌اند اما همگی تحت تأثیر واردات و نوسانات ارزی قرار دارند. این موضوع هزینه‌های چاپ و بسته‌بندی را افزایش داده و فشار بیشتری به ناشران و تولیدکنندگان وارد کرده است.
تأثیر سیاست‌های دولتی بر تولید داخلی
تغییر ناگهانی تعرفه واردات و سیاست‌های ارزی، تولیدکنندگان داخلی را با بلاتکلیفی روبه‌رو کرده است. این تغییرات باعث می‌شود سرمایه‌گذاری در صنعت کاغذ و مقوا کاهش یابد و تولیدکنندگان نتوانند برای آینده برنامه‌ریزی کنند.
راهکارهای بهبود وضعیت بازار
کاهش وابستگی به واردات از طریق تقویت تولید داخلی
ایجاد ثبات در سیاست‌های ارزی و تعرفه‌ای
حمایت دولت از سرمایه‌گذاری در واحدهای کاغذسازی
برنامه‌ریزی بلندمدت میان دولت و بخش خصوصی
پرسش‌های متداول
۱. چرا قیمت کاغذ در ایران ناپایدار است؟
به دلیل وابستگی بالای کشور به واردات و تغییرات لحظه‌ای نرخ ارز، قیمت کاغذ همواره در نوسان است.
۲. آیا کاهش اخیر قیمت کاغذ پایدار است؟
خیر، این کاهش مقطعی است و به دلیل شرایط کوتاه‌مدت بازار رخ داده و احتمال بازگشت روند افزایشی وجود دارد.
۳. وضعیت مقوا در بازار چگونه است؟
مقوا، به‌ویژه مقوای پشت طوسی، با افزایش قیمت مواجه شده و هزینه‌های بسته‌بندی و چاپ را افزایش داده است.
۴. سیاست‌های دولتی چه تأثیری بر بازار دارند؟
تغییر ناگهانی تعرفه‌ها و تخصیص ارز، برنامه‌ریزی تولیدکنندگان را مختل می‌کند و فضای سرمایه‌گذاری را بی‌ثبات می‌سازد.
۵. چه اقداماتی برای بهبود بازار لازم است؟
سرمایه‌گذاری در تولید داخلی، ثبات ارزی و همکاری نزدیک‌تر میان دولت و بخش خصوصی می‌تواند به کاهش مشکلات بازار کمک کند.
نتیجه‌گیری
بازار کاغذ و مقوا در ایران درگیر چالش‌های بزرگی چون وابستگی به واردات، نوسانات شدید ارزی و سیاست‌های متغیر دولتی است. کاهش مقطعی قیمت‌ها نمی‌تواند نشانه ثبات باشد. تنها با تقویت تولید داخلی، ایجاد ثبات در سیاست‌های ارزی و حمایت از سرمایه‌گذاری می‌توان به سمت بازاری پایدار حرکت کرد و صنعت چاپ و نشر را از فشارهای کنونی نجات داد.
نقش صنعت کارتن سازی در اقتصاد کشور
افزودن دیدگاه