دیوار بلند تخصیص ارز:مشکلات و چالش‌ها فعالان اقتصادی

مشکلات تخصیص ارز در بازار ایران

مرکز مبادله طلا و ارز تاکنون نتوانسته است کمکی قابل توجه به فعالان اقتصادی کند. در حال حاضر، معاملات ارزی در این مرکز بسیار کند است و دستورالعمل‌های مربوط به استفاده از آن هنوز به فعالان اقتصادی اطلاع‌رسانی نشده است. از سوی دیگر، طولانی شدن صف‌های تخصیص ارز به طور قابل توجهی مشکلات اقتصادی کشور را تشدید کرده است.

صف تخصیص ارز و مشکلات طولانی مدت

طولانی شدن صف تخصیص ارز تا 260 روز، طبق گزارش‌های خبرگزاری تسنیم، به یکی از چالش‌های اصلی تبدیل شده است. پیش از این، فعالان اقتصادی اعلام کرده بودند که تایید ثبت سفارش توسط بانک مرکزی تا شش ماه به طول می‌انجامد، که روندی بسیار کند است و تأثیر منفی بر روند تولید و تجارت دارد.

هدف بانک مرکزی: ارز توافقی و تک‌نرخی شدن ارز

محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی، در آخرین اظهارات خود اعلام کرده بود که تلاش بانک مرکزی بر این است که ارز نیما به بازار ارز توافقی منتقل شود و نرخ ارز در این بازار براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین گردد. این اظهارات هدف تک‌نرخی شدن قیمت دلار و نزدیک‌تر کردن نرخ دلار دولتی و بازار آزاد را دنبال می‌کند، اما تاکنون این هدف به طور کامل محقق نشده است.

چالش‌های سیاست‌های ارزی و تاثیرات آن بر اقتصاد

اقتصاددانان همواره بر این نکته تأکید کرده‌اند که سیاست‌های چندنرخی ارز و سرکوب آن توسط دولت تنها موجب افزایش اختلاف قیمت‌ها و سودبری دلالان شده است. از سوی دیگر، دولت بدون نظارت کافی بر فرآیندهای تخصیص ارز، فعالان اقتصادی را در صف‌های طولانی معطل می‌کند و این باعث مشکلات بیشتر در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور می‌شود.

سیاست‌های ناکارآمد و تاثیرات منفی بر تولید

با توجه به تأکید سران قوا بر تسهیل تجارت و تمدید مصوبه ترخیص درصدی کالا از گمرک، همچنان مشکلات جدی برای فعالان اقتصادی وجود دارد. مصوبه ترخیص 90 درصد کالاهای ثبت سفارش‌شده با 10 درصد تعهد ارزی، اگرچه در جلوگیری از رسوب کالا و توقف تولید مؤثر بود، اما همچنان مشکلاتی مانند سختی‌های ترخیص کالا و مشکلات در ثبت سفارش‌های جدید باقی مانده است.

مرکز مبادله ارز توافقی: راهی برای تک‌نرخی شدن ارز؟

مراکز مبادله مانند مرکز مبادله طلا و ارز، به دنبال کاهش محدودیت‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی کشور هستند، اما این سازوکار در صورتی مؤثر خواهد بود که نهادهای جدید به‌درستی طراحی شوند و از دخالت‌های دولت در اقتصاد کاسته شود. این مراکز باید به سمت تک‌نرخی شدن ارز و کاهش دخالت‌های دولتی حرکت کنند تا کارکرد مثبتی در بازار ارز داشته باشند.

نگرانی‌ها از تبدیل مرکز مبادله به ارز نیما

یکی از نگرانی‌ها این است که مرکز مبادله طلا و ارز نیز مانند ارز نیما، تحت تأثیر سیاست‌های دستوری دولت قرار بگیرد و نتواند به‌طور مؤثر و شفاف عمل کند. سیاست‌های دستوری تخصیص ارز منجر به اختلالاتی در بازار و کاهش اعتماد فعالان اقتصادی می‌شود. بنابراین، باید به جای سیاست‌های دستوری، نهادها و بازارها بر اساس عرضه و تقاضا شکل بگیرند.

چالش‌ها و تصمیمات بانک مرکزی در تخصیص ارز

بانک مرکزی در سال‌های اخیر با استفاده از سیاست‌های مختلف، تلاش کرده است نوسانات ارزی را کنترل کند، اما این سیاست‌ها نتایج مثبتی به همراه نداشته‌اند. فعالان اقتصادی گزارش می‌دهند که فرآیند تخصیص ارز با تأخیر زیادی همراه است و گاهی حتی ماه‌ها طول می‌کشد تا تخصیص ارز انجام شود. علاوه بر این، سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی منجر به رکود اقتصادی و مشکلات نقدینگی شده است.

تخصیص ارز به مدت طولانی: مشکلات فعالان اقتصادی

فعالان اقتصادی از روند طولانی تخصیص ارز و کندی فرآیند ثبت سفارش‌ها گلایه دارند. این مشکلات نه‌تنها موجب زیان اقتصادی برای فعالان می‌شود، بلکه باعث کاهش اعتماد به بازارهای ارزی و اقتصادی کشور نیز شده است. برخی واردکنندگان گزارش داده‌اند که صف تخصیص ارز می‌تواند تا پنج ماه نیز طول بکشد، که این مسئله باعث رکود و توقف تولید در برخی صنایع شده است.

نقش مرکز مبادله طلا و ارز در تسهیل فرآیند تخصیص ارز

در حالی که مرکز مبادله طلا و ارز در آغاز راه خود قرار دارد، تاکنون نتایج مثبتی در تسهیل فرآیند تخصیص ارز نداشته است. برخی فعالان اقتصادی از کندی روند معاملات ارزی و نداشتن دستورالعمل‌های واضح برای استفاده از این مرکز شکایت دارند. با این حال، امیدواری‌ها وجود دارد که با ارائه راهکارهای جدید و افزایش شفافیت، مشکلات تخصیص ارز تا حد زیادی برطرف شود.

نتیجه‌گیری: نیاز به اصلاحات اساسی در سیاست‌های ارزی

در نهایت، مشکل اساسی همچنان در عدم شفافیت و دخالت‌های گسترده دولت در اقتصاد نهفته است. فعالان اقتصادی نیاز دارند تا دولت به آن‌ها اعتماد کند و با اتخاذ سیاست‌های تسهیل‌گرایانه و کاهش دخالت‌ها، مسیر را برای رشد اقتصادی و توسعه صادرات هموار سازد. در این شرایط، تصمیم‌گیری‌های درست و ایجاد بازارهای آزاد و شفاف می‌تواند به کاهش مشکلات و تسهیل فرآیندهای تجاری منجر شود.

بررسی اخبار مربوط به ابزارها و امکانات مالی برای تجارت در حوزه کاغذ و مقوا را در سایت کاغذ شهر دنبال کنید:

تمدید مصوبه ترخیص درصدی کالاها از گمرکات تا پایان فروردین ۱۴۰۴

دریافت مالیات ارزش افزوده جدید از واردات لغو شد