اخراج اتباع افغان از ایران، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعلی فعالان اقتصادی تبدیل شده است. بسیاری از کسب‌وکارها که سال‌ها به نیروی کار ارزان و در دسترس افغان تکیه داشتند، امروز با موج تازه‌ای از کمبود نیروی انسانی مواجه شده‌اند. این موضوع خصوصاً برای اصناف کوچک و کارگاهی که توان مالی محدودی دارند، به یک بحران واقعی تبدیل شده است. در این مطلب به پیامدهای اقتصادی این موضوع، کمبود نیروی کار بومی، هزینه‌های جدید و ضرورت ورود دولت به مسئله می‌پردازیم.
افزایش هزینه کسب‌وکارها با حذف نیروی کار ارزان
بسیاری از اصناف و واحدهای تولیدی طی سال‌های گذشته از نیروهای افغان به دلیل هزینه کمتر، تعهد کاری بالا و تمایل آن‌ها به انجام کارهای سخت استفاده می‌کردند. اخراج اتباع افغان باعث شده این واحدها ناچار به جذب نیروی بومی با هزینه بالاتر شوند؛ موضوعی که هزینه نهایی محصولات و خدمات را افزایش داده است و ممکن است باعث رشد قیمت‌ها در بازار صنفی شود.
نبود انگیزه نیروی بومی برای مشاغل کارگاهی
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پس از اخراج اتباع افغان، عدم تمایل نیروی کار بومی به پذیرفتن مشاغل سخت و کم‌درآمد است. بسیاری از جوانان بومی یا به‌دنبال مشاغل پشت‌میزنشینی هستند یا حاضر به گذراندن دوره کارآموزی و کسب مهارت بدون دریافت حقوق کافی نیستند. کارفرمایان نیز توان پرداخت حقوق بالا جهت آموزش نیروهای تازه‌کار را ندارند و همین موضوع، خلا بزرگی در بازار کار ایجاد کرده است.
ضرورت ورود دولت برای آموزش نیروی کار داخلی
در این شرایط، ورود دولت و همکاری با اتاق اصناف برای طراحی دوره‌های آموزشی و مهارتی برای نیروی کار بومی، ضروری به نظر می‌رسد. اگر برنامه‌ریزی منسجمی برای آموزش و فرهنگ‌سازی انجام شود، می‌توان بخشی از نیروی کار داخلی را به سمت فعالیت در مشاغل تولیدی و خدماتی هدایت کرد. دولت می‌تواند با ارائه مشوق‌های مالی به کسب‌وکارها و حمایت از طرح‌های کارآموزی، این دوران گذار را مدیریت کند.
تغییرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از اخراج اتباع افغان
اخراج اتباع افغان تنها یک مسئله اقتصادی نیست؛ این موضوع ابعاد اجتماعی و حتی فرهنگی نیز دارد. بسیاری از این کارگران سال‌ها در ایران مشغول فعالیت بوده‌اند و خروج آن‌ها باعث تغییر در ترکیب بازار کار، کاهش بازده برخی واحدها، و سردرگمی در میان کارفرمایان شده است. هرگونه سیاست‌گذاری جدید باید مبتنی بر واقعیت‌های بازار کار باشد و همه جوانب این تغییر بزرگ را در نظر بگیرد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، اخراج اتباع افغان بدون برنامه‌ریزی برای جایگزینی نیروی کار، می‌تواند منجر به اختلال در روند تولید و خدمات در بسیاری از صنوف شود. هزینه استخدام و آموزش نیروی بومی، نبود انگیزه در میان جوانان برای کارهای سخت، و محدودیت منابع مالی کارفرمایان، همگی چالش‌هایی هستند که باید به شکل اصولی مدیریت شوند. لازمه عبور از این بحران، همکاری جدی دولت با بخش خصوصی و ایجاد طرح‌های آموزشی و حمایتی برای ایجاد یک نیروی کار بومی توانمند و مسئولیت‌پذیر است.
سوالات متداول
۱. چرا اخراج اتباع افغان باعث کمبود نیروی کار شده است؟
زیرا بخش بزرگی از نیروی خدماتی و تولیدی ارزان‌قیمت در بازار کار ایران توسط اتباع افغان تأمین می‌شد و اکنون جایگزین کردن آن‌ها با نیروی بومی زمان‌بر و پرهزینه است.
۲. آیا نیروی کار بومی نمی‌تواند جایگزین افغان‌ها شود؟
در کوتاه‌مدت خیر؛ چون بسیاری از نیروهای بومی تمایلی به کارهای سخت یا کارآموزی بدون حقوق ندارند و آموزش آن‌ها نیز هزینه‌بر است.
۳. چه راهکاری برای این بحران پیشنهاد شده است؟
توسعه طرح‌های آموزش مهارتی برای جوانان ایرانی، ارائه مشوق به کارفرمایان برای جذب نیروی بومی و فرهنگ‌سازی برای ارزش دادن به مشاغل تولیدی و خدماتی.
۴. آیا افزایش قیمت خدمات در برخی صنوف مرتبط با این موضوع است؟
بله، با افزایش هزینه نیروی انسانی و نیاز به استخدام نیرو با حقوق بالاتر، احتمال افزایش قیمت خدمات و کالاها وجود دارد.
کاغذهای وارداتی در گمرک خاک می‌خورند / هشدار درباره کاهش موجودی ماه‌های آینده
افزودن دیدگاه